ALBERT

Beschreibung: In de afgelopen jaren werd op verschillende plekken in Nederland een houtzwamkever gevonden die tot nu toe niet officieel gemeld werd: Sulcacis bidentulus. Deze soort valt binnen de zeer eenvormige familie Ciidae op door de kleur van de dekschilden, die duidelijk iets lichter bruin zijn dan de rest van het lichaam. De soort zou zich ontwikkelen in de bleke borstelkurkzwam, die voornamelijk op populieren groeit. Oudere vondsten ontbreken en de ontdekking van deze soort op meerdere locaties duidt op een recente vestiging in ons land. Dit sluit aan bij de geconstateerde uitbreiding in Midden-Europa.

Beschreibung: Onlangs werd op een braakliggend terrein in Roermond de zaadkever Bruchus brachialis verzameld. Dit is de eerste Nederlandse vondst van deze zuidelijke soort. Een reeks recente waarnemingen uit de ons omringende landen laat zien dat deze soort al enige jaren in een noordwaartse areaaluitbreiding verwikkeld is. Met deze ontdekking komt het aantal Nederlandse Bruchus-soorten op zeven.

Beschreibung: Aantekeningen over Nederlandse Cryptophagidae (Coleoptera)\nZeven soorten cryptophagiden worden hier voor het eerst gemeld voor de Nederlandse fauna.\nVan twee soorten is duidelijk dat ze hier al geruime tijd voorkomen. Zo werd het enige\nNederlandse exemplaar van Atomaria atra al in 1949 verzameld, maar niet eerder herkend.\nIets dergelijks is ook het geval voor A. nitidula: al het Nederlands materiaal werd tot nu toe\naangezien voor A. analis, een soort die komt te vervallen voor de fauna. Bij twee soorten lijkt\ner werkelijk sprake te zijn van nieuwkomers: Cryptophagus dorsalis en A. scutellaris. Van beide\nsoorten zijn namelijk meerdere recente waarnemingen bekend, terwijl oudere vangsten ontbreken.\nAtomaria scutellaris is een zuidelijke soort die zich ook in Groot-Brittanni\xc3\xab uitbreidt.\nDaarnaast is ook Atomaria punctithorax, waarvan slechts \xc3\xa9\xc3\xa9n vondst uit 1969 bekend is,\nwaarschijnlijk een recente immigrant, aangezien deze soort pas sinds de jaren 1950 uit Midden-\nEuropa bekend is. Onduidelijker is de situatie bij C. puncticollis en C. sporadum. Weliswaar zijn\nvan beide soorten slechts recente records voorhanden, maar het aantal is (zeer) beperkt. Mogelijk\nbetreft het hier soorten die vanwege hun (grote) zeldzaamheid tot nu toe onopgemerkt bleven.\nAcht soorten dienen van de Nederlandse lijst afgevoerd te worden. Alle beschikbare exemplaren\nbleken namelijk fout gedetermineerd te zijn. Naast de bovenvermelde A. analis gaat het om\nde volgende soorten: Cryptophagus quercinus, C. micaceus, Atomaria pseudatra, A. diluta,\nA. puncticollis, A. alpina en Curelius exiguu

Beschreibung: In 2004 en 2005 zijn alle vindplaatsen van de gestreepte waterroofkever Graphoderus bilineatus uit de\nperiode 1980-2000 onderzocht. Op basis van die resultaten is toen een voorspelling gedaan over het\npotenti\xc3\xable verspreidingsgebied van deze beschermde keversoort in Nederland. Hieruit bleek dat er 141\nkilometerhokken waren waarin de kans op v\xc3\xb3\xc3\xb3rkomen van G. bilineatus op minimaal 70% werd geschat.\nHet huidige rapport doet verslag van een inventarisatie van dat potenti\xc3\xable verspreidingsgebied, die in 2006\nen 2007 werd uitgevoerd door Stichting EIS-Nederland.\nVan de 141 kilometerhokken was G. bilineatus reeds uit acht hokken bekend. De resterende 133 hokken\nzijn onderzocht, aangevuld met een selectie van 14 vennen op de zandgronden, die op basis van oude\nvondsten en \'expert judgement\' kansrijk werden geacht. Bemonstering werd volgens een\nstandaardprotocol uitgevoerd met schepnetten door onderzoekers die G. bilineatus goed kennen. Bij deze\nbemonsteringen werden aantekeningen gemaakt over morfometrie en vegetatie en er werden\nwatermonsters genomen voor bepaling van fysisch-chemische parameters.\nGraphoderus bilineatus werd in 44 kilometerhokken aangetroffen, alle gelegen in laagveengebieden. Hiermee\nwordt duidelijk dat de enige resterende populatie op de zandgronden die in het Voorste Goorven bij\nOisterwijk is. Alle nieuwe vindplaatsen grenzen aan gebieden waaruit de soort reeds bekend was, met\nuitzondering van het natuurgebied Blaugerzen ten noordwesten van Heerenveen, dat zes kilometer van\nbekende vindplaatsen verwijderd ligt. In het noorden van Friesland en in Groningen is de soort, ondanks\ndiverse bemonsteringen, niet aangetroffen. Dit deed vermoeden dat de versnippering van veengebieden\neen bepalende factor is in het voorkomen van G. bilineatus: de soort lijkt vrijwel beperkt tot grote\naaneengesloten laagveengebieden.\nDe resultaten zijn gebruikt om een nieuwe voorspelling te doen over de verspreiding van G. bilineatus in\nNederland. Deze voorspelling is beperkt tot het \'zekere\' en \'mogelijke areaal\' van de soort. Tot het zekere\nareaal behoren de 5x5-kilometerhokken waaruit G. bilineatus bekend is. Tot het mogelijke areaal behoren\nde 5x5-kilometerhokken die volgens het eerste voorspellingsmodel op basis van uitsluitend EGV een hoge\nkans hadden en die in 2006 en 2007 niet bemonsterd zijn. In het nieuwe model zijn naast een set\nindicatieve plantensoorten en de EGV ook de oppervlakte veengrond binnen het kilometerhok en binnen\nde ruime omgeving van het kilometerhok als parameters opgenomen. De oppervlakte veengrond binnen\nde ruime omgeving is gebruikt als een maat voor de versnippering van de habitat.\nHet rapport besluit met een bespreking van de benodigde onderzoeksinspanning om het\nverspreidingsbeeld compleet te krijgen. Deze hangt af van het gewenste schaalniveau, de gewenste mate\nvan zekerheid omtrend aan- of afwezigheid en de keuze van de parameters in het voorspellingsmodel (met\nof zonder gegevens van indicatieve plantensoorten). Met name het zuiden van Friesland komt sterk in\naanmerking voor aanvullend onderzoek.

Beschreibung: Aantekeningen over Nederlandse Ptiliidae (Coleoptera)\nTwaalf soorten ptiliiden worden voor het eerst voor de Nederlandse fauna gemeld. Voor een\nvijftal soorten gebeurt dit (deels) op grond van oud collectiemateriaal: Microptilium palustre,\nOligella intermedia, Ptilium timidum, P. horioni en Ptinella denticollis. De laatste vier soorten\nzijn al vele decennia niet meer waargenomen en wellicht uit ons land verdwenen.\nAcrotrichis sanctaehelenae is de enige soort waarvan het aannemelijk lijkt dat er sprake is van een\nrecente vestiging. Deze soort, die begin jaren 1970 werd beschreven van het eiland Sint Helena,\nis de laatste jaren in een aantal West-Europese landen ontdekt, onder meer in Engeland. Net als\nandere invasieve keversoorten heeft zij een voorkeur voor door de mens gecre\xc3\xaberde ophopingen\nvan organisch materiaal, zoals mesthopen.\nDe resterende soorten (Ptenidium reitteri, Ptilium modestum, Ptiliolum wuesthoffi, Acrotrichis\nlucidula, A. parva en A. rosskotheni) komen mogelijk vanouds in Nederland voor, maar werden\ntot nu toe over het hoofd gezien. Dit zijn alle zeldzame tot zeer zeldzame soorten, die van\nslechts \xc3\xa9\xc3\xa9n of enkele vindplaatsen bekend zijn. Een mogelijke uitzondering is P. reitteri, die\nin Zuid-Nederland de noordwestgrens van zijn areaal bereikt, en waarvan geen oudere waarnemingen\nbekend zijn. Deze soort is hier wellicht als gevolg van een recente areaaluitbreiding\nbeland.\nTwee soorten, Ptilium caesum en Ptinella tenella, komen te vervallen voor de Nederlandse fauna.\nAlle vermeende exemplaren van deze soorten blijken namelijk fout gedetermineerd te zijn.

Beschreibung: Schorskevers zijn gebonden aan bomen, omdat de larven in hout leven. Recentelijk is het onderzoek aan deze groep toegenomen, mede met het oog op een nieuwe catalogus van de Nederlandse kevers. Hier worden maar liefst negen schorskevers nieuw voor de Nederlandse fauna gepresenteerd en \xc3\xa9\xc3\xa9n soort wordt van de lijst afgevoerd. Dit brengt het totaal aantal op 72. Een deel van de nieuwe soorten is altijd over het hoofd gezien, maar er zijn ook minstens vier echte nieuwkomers.

Beschreibung: In de afgelopen jaren werd op verschillende plekken in Nederland een houtzwamkever gevonden die tot nu toe niet officieel gemeld werd: Sulcacis bidentulus. Deze soort valt binnen de zeer eenvormige familie Ciidae op door de kleur van de dekschilden, die duidelijk iets lichter bruin zijn dan de rest van het lichaam. De soort zou zich ontwikkelen in de bleke borstelkurkzwam, die voornamelijk op populieren groeit. Oudere vondsten ontbreken en de ontdekking van deze soort op meerdere locaties duidt op een recente vestiging in ons land. Dit sluit aan bij de geconstateerde uitbreiding in Midden-Europa.

Beschreibung: De brede geelgerande waterroofkever Dytiscus latissimus is internationaal beschermd via de Habitatrichtlijn.\nIn Nederland was de soort sinds 1967 niet meer gevonden, totdat hij in 2005 werd herontdekt in\nZuidwest-Drenthe. Een verkennend onderzoek in het betreffende gebied in 2006 leerde dat de soort er in\nminstens vier verschillende vennen voorkomt.\nIn 2006 en 2007 heeft EIS-Nederland in opdracht van het Ministerie van LNV een landelijk\nvervolgonderzoek uitgevoerd naar de Nederlandse verspreiding van de brede geelgerande waterroofkever.\nTijdens een verkenningsronde in het voorjaar van 2007 zijn in de wijde omgeving van de bekende\nvindplaatsen 36 vennen geselecteerd die op basis van hun morfologie en vegetatie mogelijk geschikt leken\nvoor de soort. In aanvulling hierop zijn 13 vennen geselecteerd op historische vindplaatsen elders in\nNederland.\nDe totale selectie van 49 vennen is onderzocht in de nazomer van 2007 en het voorjaar van 2008. In het\nonderzoek is gewerkt met speciaal voor dit doel ontworpen fuiken, voorzien van kippenlever als lokaas.\nPer ven werden steeds vijf fuiken uitgezet, die vijf dagen bleven staan en dagelijks werden gecontroleerd.\nAlle in de fuiken gevangen \'grotere\' waterkevers (〉 8 mm) zijn genoteerd. Verder zijn de vegetatie en de\nmorfologische eigenschappen van de vennen beschreven en werden metingen verricht aan diverse fysischchemische\neigenschappen van het water.\nIn geen van de onderzochte vennen is de brede geelgerande waterroofkever aangetroffen. Wel zijn 27\nandere soorten waterkevers in de fuiken terechtgekomen. Hieronder zijn verschillende soorten die nauw\nverwant zijn aan Dytiscus latissimus en die qua formaat vergelijkbaar zijn. Zo werden 303 exemplaren van\nDytiscus lapponicus gevangen, 76 van D. marginalis en maar liefst 803 van Cybister lateralimarginalis. Dit geeft\naan dat de fuiken goed werken voor het vangen van grote waterroofkevers. In het verkennende onderzoek\nin 2006 werd D. latissimus bovendien met dit valtype wel degelijk gevangen. De conclusie luidt dan ook dat\nde brede geelgerande waterroofkever vermoedelijk in geen van de onderzochte vennen voorkomt.\nDe Nederlandse populatie van de brede geelgerande waterroofkever lijkt geheel beperkt te zijn tot de\nomgeving van Uffelte en het Dwingelderveld in Zuidwest-Drenthe. In deze gebieden liggen nog vele\nvennen die niet onderzocht zijn, maar die mogelijk wel geschikt zijn als biotoop voor deze waterkever.\nMomenteel is niet duidelijk in welke vennen de soort nog meer voorkomt en hoe groot de populaties zijn.\nOok is niet duidelijk wat de biotoopeisen van de soort zijn. Om monitoring aan de soort te kunnen\nuitvoeren en om de soort in Nederland effectief te kunnen beschermen, is beter onderzoek naar zijn\nvoorkomen in Zuidwest-Drenthe noodzakelijk. Ook is het nodig om de soort op te nemen in de\naanwijzingsbesluiten voor deze gebieden in het kader van Natura 2000.

Beschreibung: Onlangs werd op een braakliggend terrein in Roermond de zaadkever Bruchus brachialis verzameld. Dit is de eerste Nederlandse vondst van deze zuidelijke soort. Een reeks recente waarnemingen uit de ons omringende landen laat zien dat deze soort al enige jaren in een noordwaartse areaaluitbreiding verwikkeld is. Met deze ontdekking komt het aantal Nederlandse Bruchus-soorten op zeven.

Beschreibung: Als voorbereiding op een samenvattende publicatie over de Nederlandse\nprachtkeverfauna werd een grote hoeveelheid materiaal van deze keverfamilie uit openbare collecties en een aantal priv\xc3\xa9verzamelingen bewerkt. Hierbij werden twee soorten ontdekt die niet op de lijst van inlandse prachtkevers stonden: Anthaxia godeti en Trachys scrobiculatus. De eerste soort werd in 1938 al herkend, maar later als synoniem van A. quadripunctata beschouwd en weer afgevoerd. Hoewel Anthaxia godeti vroeger minder zeldzaam blijkt te zijn geweest dan de nauwverwante A. quadripunctata, moet de soort inmiddels als verdwenen worden beschouwd. Trachys scrobiculatus bleek onlangs in twee exemplaren in Zuid-Limburg verzameld. Naar aanleiding van recente vangsten van Buprestis novemmaculata dient de status van deze soort aangepast te worden van ge\xc3\xafmporteerd in ingeburgerd.