Publication Date:
2024-01-12
Description:
Tirion\xe2\x80\x99s Grassengids, Baarn, 2002, 223 pag., \xe2\x82\xac 29,95, ISBN 90-5210-467-0. \xe2\x80\x94 Bloemengidsen behandelen grasachtige planten stiefmoederlijk. Toch is er (daardoor?) een markt voor de assepoesters onder de planten, die dan in grassengidsjes worden tentoongesteld. \xe2\x80\x98Tirion\xe2\x80\x99s Grassengids\xe2\x80\x99 is er zo-een, vertaald vanuit Kosmos\xe2\x80\x99 Naturf\xc3\xbchrer \xe2\x80\x98Unsere Gr\xc3\xa4ser\xe2\x80\x99 van D. Aichele en H.-W. Schwegler (1965). Deze gids is eerst in Nederland uitgegeven als \xe2\x80\x98Thieme\xe2\x80\x99s Grassengids\xe2\x80\x99 en nu dus opnieuw als \xe2\x80\x98Tirion\xe2\x80\x99s Grassengids\xe2\x80\x99. Jammer. Het oorspronkelijke Duitse gidsje was al geen sterk werk. Als de namen er niet bij zouden staan, zou ik heel veel soorten niet van de plaatjes herkend hebben door gebrek aan detail en scherpte. In taxonomisch en nomenclatorisch opzicht was het Duitse werk al sterk verouderd bij de eerste publicatie; zo wordt Carex otrubae (= Valse voszegge) nog niet onderscheiden van Carex vulpina s. str. (= Voszegge); grofweg is het werk in deze opzichten meer dan 50 jaar verouderd.\nDe Nederlandse vertaler-bewerker maakt de grassengids echter tot een publicatie die afgeraden moeten worden voor gebruik vanwege de soms potsierlijk-slechte vertalingen en de talloze verkeerde namen. De uitgever had hier moeten ingrijpen. In zijn verantwoording zegt deze vertaler dat hij (o.a.) namen heeft ontleend aan de Beknopte Schoolflora van Heukels & Wachter (1949). Zodoende haalt hij \xe2\x80\x98Scherpgras\xe2\x80\x99 uit de oude doos voor het genus Koeleria. Dat Koeleria pyramidata (= Breed fakkelgras) dan \xe2\x80\x98Glanzend scherpgras\xe2\x80\x99 zou moeten heten is apocrief. \xe2\x80\x98Weidebeemdgras\xe2\x80\x99 voor Veldbeemdgras (= Poa pratensis) ) en \xe2\x80\x98Gewoon beemdgras\xe2\x80\x99 voor Ruw beemdgras (= Poa trivialis) zijn voorbeelden van tientallen verzinsels van deze vertaler. Ik kan niet nalaten er nog enkele te noemen. Wat dacht u van \xe2\x80\x98Bloemzegge\xe2\x80\x99 voor Blaaszegge (= Carex vesicaria), \xe2\x80\x98Kamzegge\xe2\x80\x99 voor Tweerijige zegge (= Carex disticha ), etc. Als er \xc3\xa9\xc3\xa9n soort is die langlevend is, is het wel Eriophorum vaginatum (= Eenarig wollegras), maar deze krijgt de naam \xe2\x80\x98\xc3\x89\xc3\xa9njarig wollegras\xe2\x80\x99, in de tekst, bij de plaat, en in de index. Irritant zijn de foutieve vertalingen van specifieke botanische termen. Dat Rispen-, \xc3\x84hrenrispen- en \xc3\x84hrengraser (pluim-, aarpluim- en aargrassen) onjuist vertaald zijn als \xe2\x80\x98Beemdgrassen\xe2\x80\x99, \xe2\x80\x98Arenbeemdgrassen\xe2\x80\x99 en \xe2\x80\x98Arengrassen\xe2\x80\x99 geeft al aan dat de vertaler-bewerker de Heukels & Wachter-flora niet gebruikt heeft, ook niet voor de Nederlandstalige terminologie voor de onderdelen van de grassenbloem: kelkkafjes, onderste kroonkafje (lemma) en bovenste kroonkafje (palea); hier heten ze \xe2\x80\x98schutkafje\xe2\x80\x99 (H\xc3\xbcllspelze), \xe2\x80\x98dekkafje\xe2\x80\x99 (Deckspelze) en \xe2\x80\x98voorkafje\xe2\x80\x99 (Vorspelze). Gaat het hier nog om zuivere germanismen, wat te denken van de term \xe2\x80\x98opgeblazen draagbladeren\xe2\x80\x99 (= aufgeblasenen Schl\xc3\xa4uche)? De vakterm voor Schl\xc3\xa4uche is \xe2\x80\x98urntjes\xe2\x80\x99.
Repository Name:
National Museum of Natural History, Netherlands
Type:
info:eu-repo/semantics/article
Format:
application/pdf
Permalink