ALBERT

Description: De volgende titels zijn te bestellen via giro 948540 o.v.v. het betreffende rapportnummer. J. van den Burg, Blad- en naaldsamenstelling van boomsoorten in Nederlandse bossen en hun relatie met bodemeigenschappen. Resultaten van het onderzoek door \xe2\x80\x9cDe Dorschkamp\xe2\x80\x9d in de periode 1951-1990, Wageningen, 1999, 55 pag. + bijlagen, \xc6\x92 60, IBN-rapport 435. *G.W.T.A. Groot Bruinderink et al., Dynamische interacties tussen hoefdieren en vegetatie in de Oostvaardersplassen, Wageningen, 1999, 132 pag., IBN-rapport 436. A. Koster, Honingwinning in relatie tot maatschappelijke aspecten, Wageningen, 1999, 83 pag. + bijlagen, \xc6\x92 52, IBN-rapport 438. K.G. Kranenborg & S.M.G. de Vries, Provenance research Quercus robur in De Rips, Wageningen, 1999, 22 pag. + bijlagen, \xc6\x92 35, IBN-rapport 99/4. *M.E. Sanders, Remotely sensed hydrological isolation: a key factor predicting plant species distribution in fens, Wageningen, 1999, 107 pag. + bijlagen, ISBN 90-76095-11-6, IBN Scientific Contributions 17.

Description: *R.M. Bekker, The ecology of soil seed banks in grassland ecosystems, Dissertatie Rijksuniversiteit Groningen, 1998, 192 pag. \xe2\x80\x94 Een belangrijke bijdrage aan de kennis over zaadbanken in de bodem, tevens van belang voor aankoop en beheer van natuurgebieden. *P. Bremer, Het botanisch onderzoek op Aver Heino, Zwolle, 20 pag., notitie milieu-inventarisatie prov. Overijssel no. 9806. Info: 038-4251752.

Description: D.L. Oskamp, Afbeeldingen der Artseny-gewassen met derzelver Nederduitsche en Latynsche beschryvingen, [oorspr.] Amsterdam, 1796; deel 1: ca. 250 pag.; facsimile-uitgave INDROS, Almere, 1998, \xc6\x92 79,50, ISBN 90-75647-12-3. \xe2\x80\x94 Het eerste van de zesdelige serie boeken over medicinale planten van Nederland, met reproducties van de kleurenplaten, beschrijvingen in het Nederlands en Latijn, en met aanwijzingen voor het (medicinale) gebruik.\nC.A. Stace, Field Flora of the British Isles, Cambridge, 1999, 736 pp., \xc2\xa3 17,95., ISBN 0521653150. \xe2\x80\x94 Slechts \xc2\xbc van het gewicht van de bekende \xe2\x80\x9cNew Flora of the British Isles\xe2\x80\x9d, en in jaszakformaat. De essenti\xc3\xable diagnostische informatie is vrijwel compleet beschikbaar, incl. de genus- en familiebeschrijvingen, de Engelse namen zijn in de sleutels toegevoegd, evenals de fenologische, habitat- en verspreidingsgegevens. Het aantal figuren is tot het uiterste minimum beperkt: bladen van Sorbus, Cotoneaster, Salix en Potamogeton, de Apiaceae, Rumexen Carex-vruchten, en de Utricularia-haren. Ook de informatie over hybriden is opgenomen. In deze gedaante is de Flora een echte excursieflora, makkelijk om mee in het veld te nemen, en van bijzonder goede kwaliteit.

Description: *P. Bremer, De ontwikkeling van flora / vegetatie in het natuurontwikkelingsgebied Strootman, Zolle, 1999, 15 pag. + bijlagen, uitgave Provincie Overijssel, Notitie milieu-inventarisatie nr. 9901. Info: 038-4251752 (P. Bremer).\nJ. Buis & J.P. Verkaik, Staatsbosbeheer. Honderd jaar werken aan groen Nederland, Utrecht, 1999, 287 pag., \xc6\x92 69,90, ISBN 90 5345 138 2.

Description: *E. Coppejans, Flora van de Noord-Franse en Belgische zeewieren, Meise (Belgi\xc3\xab), 1999, 462 pag., Scripta Botanica Belgica 17, ISBN 90-72619-41-2. \xe2\x80\x94 Deze rijk ge\xc3\xafllustreerde flora omvat ook de soorten van de kust van de Boulonnais. Alleen daarom al zeer aanbevolen! *K.W. van Dort et al., Kwade Hoek, Verdronken Zwarte Polder, Het Zwin. Vegetatiekarteringen 1:5000 op basis van false-colour luchtfoto\xe2\x80\x99s 1995, Middelburg, 1999, 82 pag. + bijlagen en kaarten, Rijkswaterstaat, Meetkundige Dienst, MDGAE-9834 (Kwade Hoek) en MDGAE-9861 (Verdronken Zwarte Polder + Het Zwin).

Description: Wilde bijen in terreinen van Natuurmonumenten\nEr zijn sterke aanwijzingen dat het plaatsen van bijenkasten in natuurgebieden negatief kan zijn voor de plaatselijke wilde-bijenfauna. De honingbij concurreert met wilde bijen om stuifmeel, waardoor de broedzorg van sommige soorten nadeel ondervindt. Dit was voor Natuurmonumenten de aanleiding om EIS-Nederland te verzoeken een rapport op te stellen over de bijen van hun terreinen en advies uit te brengen over beschermingsmaatregelen voor de bijenfauna. Om de terreinen te kunnen beoordelen op hun waarde voor de bijenfauna werd een lijst opgesteld met bedreigde bijensoorten. In totaal staan 194 van de 338 uit Nederland bekende soorten op deze lijst. Daarvan zijn er 49 niet meer in Nederland aangetroffen sinds 1980. Bijen lijken in ons land nog sterker bedreigd te worden dan veel andere diergroepen. Binnen de bijen bestaat een grote variatie aan vliegplanten en in de mate van specialisatie. Met behulp van informatie over bloembezoek van honingbijen en wilde bijen werd onderzocht of er binnen de wilde bijen groepen van soorten te onderscheiden zijn, die meer of minder dan gemiddeld door de honingbij beconcurreert worden. Honingbijen bleken echter op vrijwel alle planten te vliegen waar ook wilde bijen op vliegen. Het bleek niet mogelijk om met de beschikbare informatie een differentiatie aan te brengen in de mate van concurrentiegevoeligheid van afzonderlijke soorten. Waarschijnlijk bestaan deze verschillen wel, maar om deze aan te geven is meer gedetailleerde informatie nodig. Door het waarnemingenbestand van de wilde bijen te koppelen aan het gebiedenbestand van Natuurmonumenten konden de gegevens van bedreigde bijensoorten geselecteerd worden. Uit 107 van de circa 360 gebieden zijn gegevens van bedreigde bijen bekend. Er werd een lijst samengesteld van gebieden met de meeste bedreigde soorten in de afgelopen eeuw, en tevens een lijst van gebieden met de meeste bedreigde soorten vanaf 1980. Voor deze laatste lijst geldt de volgende \xe2\x80\x98top 10\xe2\x80\x99: Sint-Pietersberg, Grensmaas, Brunssummerheide, Groeve Sweijer, Geuldal, Nationaal Park Veluwezoom 1, Loonse en Drunense Duinen, Zwanenwater, Berghofweide, Nationaal Park Schiermonnikoog. Speciale aandacht werd gegeven aan een groep soorten van kustduinen en kwelders, waarvoor Nederland een internationale verantwoordelijkheid heeft. Deze soorten zijn in vijf terreinen van Natuurmonumenten vastgesteld: Hoge Berg, Nationaal Park Schiermonnikoog, Voornes Duin, Zuidgors, Zwanenwater. In de vorige paragraaf worden weliswaar gebieden met een rijke bijenfauna genoemd, maar hierbij moet in het oog gehouden worden dat uit veel gebieden geen (recente) gegevens beschikbaar zijn. Verwacht mag worden dat intensiever onderzoek nog meer belangrijke bijengebieden aan het licht zal brengen. Om toch iets te kunnen zeggen over de niet- of slecht onderzochte gebieden werden de voorkeursbiotopen van wilde bijen bepaald met behulp van literatuuronderzoek en de EIS-ecocodes. De volgende biotopen bleken belangrijk: droge kruidenvegetaties, schraallanden, droge heide, stuifzanden, kust- en rivierduinen en groeven. Schorren en kwelders zijn bovendien belangrijk vanwege het voorkomen van enkele bijzondere soorten. De bijenfauna van de volgende slecht onderzochte gebieden verdient op grond van de biotopen meer aandacht: Beningerslikken, Bennekomse Bos, Cartierheide, Inlaag, Korendijkse Slikken, Kwade Hoek, Maasuiterwaarden, Oisterwijkse bossen en vennen, Oudemirdumerklif, Planken Wambuis, De Schorren, Sprengenberg, Zuidgors. Hierbij moet benadrukt worden dat deze gebieden geselecteerd zijn uit de 107 gebieden waaruit gegevens van bedreigde soorten bekend waren. Van de andere circa 253 terreinen waren geen biotoopgegevens voorhanden Met behulp van gegevens over bloembezoek is onderzocht welke planten belangrijk zijn voor de voedselvoorziening van bijen. Naast enkele algemeen voorkomende families (composieten, schermbloemigen, kruisbloemigen, vlinderbloemigen en lipbloemigen) bleken vooral de volgende plantensoorten en \xe2\x80\x93genera van belang: klokjes, Centaurea-soorten, slangenkruid, zandblauwtje, rolklaver, ganzerik, braam, wilg, paardenbloem en klaver. Tot slot wordt advies uitgebracht ten aanzien van het beheer in gebieden met een bijzondere bijenfauna en worden er lijsten gegeven van gebieden waarvoor het interessant zou zijn om de huidige bijenfauna beter te onderzoeken. \nAdvies Zolang niet is aangetoond dat honingbijen geen negatief effect hebben op de wilde bijenfauna adviseren wij om zeer terughoudend te zijn met het toelaten van bijenkasten in gebieden met een belangrijke wilde bijenfauna. Het gaat in ieder geval om de \xe2\x80\x98top 10\xe2\x80\x99 van soortenrijkste gebieden en de vijf gebieden met bijzondere kustsoorten, die eerder in deze samenvatting genoemd zijn. Slechts een klein deel van de gebieden van Natuurmonumenten is voldoende onderzocht. Naar verwachting komen ook belangrijke bijenpopulaties voor in niet of slecht onderzochte gebieden. Gezien de dramatische achteruitgang van de Nederlandse bijen verdient het aanbeveling om de bijenfauna van zo veel mogelijk van dit soort potentieel belangrijke gebieden in kaart te brengen. We adviseren om ook terughoudend te zijn met het plaatsen van bijenkasten in de volgende gevallen:\n\xe2\x80\xa2 In de belangrijkste bijenbiotopen: open, zandige, bloemrijke gebieden, met een grote structuurvariatie,\nzoals droge kruidenvegetaties, schraallanden, droge heiden, groeven, stuifzanden, kust- en\nrivierduinen, schorren en kwelders.\n\xe2\x80\xa2 In droge, open gebieden met ge\xc3\xafsoleerde (groepen) wilgen. Dit is in het vroege voorjaar de enige\nnectar- en pollenbron in de wijde omgeving voor zeer veel bloembezoekende insecten. Hier zouden\nzeker geen bijenkasten toegelaten moeten worden.\n\xe2\x80\xa2 Grote groeiplaatsen van belangrijke vliegplanten van bedreigde bijen.

Description: Six species of haplosclerid sponges are described from shallow waters in the coast of Rio de Janeiro state, southeastern Brazil (southwestern Atlantic). Three species: Amphimedon viridis Duchassaing & Michelotti, 1864, Callyspongia (Callyspongia) pallida Hechtel, 1965 and Oceanapia nodosa (George & Wilson, 1919) are already known from neighbouring biogeographic provinces (viz., the Caribbean) and the other three are new to science, viz., Callyspongia (Toxochalina) pseudotoxa sp. n., Arenosclera brasiliensis sp. n. (both provisional endemics from Rio de Janeiro state), and Haliclona melana sp. n. Ecological data, known pharmacological properties, and morphological variations along the geographic range of the species are discussed, and a key to the species described is given.

Description: New records of heteromorph ammonites from the Silesian Unit of the Outer Western Carpathians (Czech Republic) are represented especially by small pyrite steinkerns with suture lines preserved. A lesser proportion of them belongs to representatives of the subfamily Bochianitidae from the Valanginian. Among the most interesting is Baculina rouyana dOrbigny. Another group consists primarily of lower Barremian Leptoceratoidinae. In addition to commonly occurring species of Hamulinites and Leptoceratoides, an Eoheteroceras assemblage is often found, represented partially by new elements. Heteromorphs from the Northern Calcareous Alps (Austria) come from marly Hauterivian limestones. Ptychoceras meyrati is present through most of the Hauterivian. Well-dated finds of less well-known species occur sporadically, such as Megacrioceras doublieri, Pseudomoutoniceras ex gr. annulare, Acrioceras (Paraspinoceras) pulcherrimum, and A. (Garroniceras) picteti.