ALBERT

Description: In seinem Umweltgutachten 2020 greift der SRU umweltpolitische Themenfelder auf, in denen großer Handlungsbedarf besteht: Klimapolitik, Kreislaufwirtschaft, Gewässerschutz, Lärmschutz, städtische Mobilität und nachhaltige Quartiersentwicklung. Gleichzeitig zeigt der SRU auf, wie ein Umsteuern mit zielgerichteten Maßnahmen möglich ist. Vor dem Hintergrund der deutschen EU-Ratspräsidentschaft analysiert das Gutachten zudem anstehende Weichenstellungen in Europa. In Deutschland wie in der EU muss die Politik unter Beweis stellen, dass sie angesichts der enormen ökologischen und wirtschaftlichen Herausforderungen entschlossen handeln kann. Auf der europäischen Ebene werden ambitionierte Umweltziele, eine fokussierte und zugleich flexible Arbeitsmethodik und klare Vorgaben für Umsetzung und Monitoring benötigt. Auch bislang nicht ausreichend ökologisch ausgerichtete Wirtschaftsbereiche müssen jetzt den Umwelt- und Klimaschutz stärker in den Vordergrund stellen.

Description: Wasserstoff kann ein wichtiger Baustein für das Ziel der Treibhausgasneu-tralität sein, jedoch nur wenn er umweltfreundlich und nachhaltig hergestellt und sparsam genutzt wird. Die Herstellung von grünem Wasserstoff erfordert große Mengen an erneuerbarem Strom und beansprucht damit indirekt Flächen, Rohstoffe und Wasser. Daher sollte Wasserstoff nur dort eingesetzt werden, wo es keine effizienteren Optionen für Klimaschutz gibt. Eine voll-ständige Dekarbonisierung der Wirtschaft kann nur gelingen, wenn insgesamt weniger Energie verbraucht wird.

Description: W ostatnich latach coraz większą uwagę zyskują wyzwania stojące przed europejskimi regionami związane ze zmianami strukturalnymi w kierunku zrównoważonego rozwoju. Łużyce, leżące na granicy Niemiec i Polski, doświadczają znacznej presji związanej z transformacją. Krajowe i europejskie programy finansowania, m.in. w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, mają na celu łagodzenie skutków odchodzenia od wydobycia i konsumpcji węgla. Niedawno przyjęty unijny Mechanizm Sprawiedliwej Transformacji ma za zadanie wspieranie zrównoważonych zmian strukturalnych poprzez pomoc pracownikom i przyczynianie się do dywersyfikacji gospodarki w najbardziej dotkniętych obszarach. Niniejszy Policy Brief przedstawia trzy rekomendacje związane z wykorzystaniem funduszy UE w polsko-niemieckim obszarze granicznym w celu wspierania sprawiedliwej transformacji. Po pierwsze, fundusze udostępnione w ramach Mechanizmu powinny być wykorzystywane w porozumieniu z regionalnymi interesariuszami w Łużycach w celu uzupełnienia krajowych środków wsparcia. Dalsze programy finansowania ukierunkowane na różne obszary polityki publicznej powinny być wykorzystane w celu wzmocnienia spójności w całym regionie. W tym kontekście szczególnie interesujące są programy zarządzane centralnie przez Komisję Europejską (tzn. nie podlegające zarządzaniu dzielonemu z rządami krajowymi). Ściślejsza współpraca polityczna i gospodarcza, w połączeniu z głębszą wymianą doświadczeń, może przyspieszyć integrację regionalną i ukierunkować procesy przekształceń strukturalnych na osiągnięcie trwałych rezultatów. Użycie tych programów w obszarze granicznym obarczone jest jednak praktycznymi przeszkodami, które należy pokonać. Ponadto powyżej wymienione działania powinny być realizowane zgodne z celami zrównoważonego rozwoju (SDGs), przyczyniać się do osiągnięcia celu, jakim jest neutralność klimatyczna, a także do złagodzenia społecznych skutków transformacji strukturalnej na wszystkich poziomach.