ALBERT

Description: We study slip distribution of the 2007 June 18 Mw 5.5 Kahak and 2010 September 27 Mw 5.9 Kazerun earthquakes by using constrained non-negative least-squares linear slip inversion method for regional broadband seismic data. Hundreds of inversions were carried out to obtain the optimal parameters used in the process, including rupture velocity and rise time. We used the rupture velocity of 2.6 km/s (0.75 Vs) and the rise time of 1.4 s for the first event, and 2.8 km/s (0.75 Vs) and 2.1 s for the second one. Results show the rupture with the peak slip of 8.6 cm and 14.3 cm, and the total seismic moment release of 1.59×1024 dyne-cm and 2.80×1025 dyne-cm for the Kahak and Kazerun earthquakes, respectively. Owing to the non-uniqueness of the inversion problem, we presented a set of solutions for both events. Furthermore, the sensitivity of the slip models to some influential parameters such as rupture velocity and rise time was explored. Moreover, we used two ways for identifying the main/preferred fault plane, which are compatible with one another: First, discerning the main fault plane by using the slip inversion method; Second, distinguishing the main fault plane by the use of aftershocks. To the best of our knowledge, this is the first time to apply the linear finite-fault inversion method to moderate earthquakes in Central Iran and Zagros seismotectonic provinces to model a set of rupture histories at regional distances.

Description: در این مطالعه، با توجه به واقع شدن شهر دورود در حوزه نزدیک گسل دورود، اثرات حوزه نزدیک و جهت پذیری ناشی بررسی شده است. اثرات حوزه نزدیک و جهت پذیری، می‌تواند منجر به ایجاد پالسهای پریود بلندی در جنبش زمین شده و برای ساختارهایی با پریود بلند از قبیل پل‌ها که در نزدیکی گسل‌هایی با نرخ فعالیت بالا هستند، گنجاندن اثرات جهت‌پذیری در روابط کاهندگی می‌تواند تاثیر زیادی در نتایج تحلیل خطر لرزه ای واقع گرایانه داشته یاشد. گسل دورود می تواند در هنگام رخداد زمینلرزه برای پریود‌های بلند در محدوده شهر دورود، موجب تشدید پارامترهای جنبش زمین شده و خسارات جدی در این محدوده ‌گردد. در این مطالعه، پارامتر‌های جنبش نیرومند زمین در تحلیل خطر احتمالاتی زمینلرزه با اعمال جهت پذیری برای محدوده گسل دورود برآورد شده است. همچنین با بررسی واهمافزایی خطر زمینلرزه، تاثیر جهت پذیری برای میزان مشارکت فاصله و بزرگا در برآورد پارامتر شتاب جنبش زمین ارزیابی شده است. در دوره بازگشت‌های بلند مدت و کوتاه مدت، تاثیر جهت‌پذیری برای پریود‌های مختلف برای پارامتر شتاب جنبش نیرومند زمین با روش سامرویل و آبراهامسون برآورد و مورد ارزیابی قرار گرفته است. مقدار شتاب برآورد شده برای سه دوره بازگشت، 50، 475 و 2475 سال و در پریود های 75/0، 1، 2، 3 و 4 محاسبه و ارزیابی شده است. مقدار پارامتر شتاب جنبش زمین با افزایش دوره بازگشت و پریود رابطه مستقیم داشته بطوریکه بیشترین مقدار افزایش شتاب با تاثیر جهت پذیری، در دوره بازگشت 2475 سال و در پریود 4 ثانیه، 16/17 درصد محاسبه شد.

Description: سرعت موج برشی (V_s) در پروژه‌های مهندسی (همچون عمران، ژئوتکنیک و ژئوفیزیک) برای تعیین پارامترهای دینامیکی خاک و طبقه بندی آن استفاده می‌شود. میانگین سرعت موج برشی تا عمق 30 متر (V_s30) در ژئوتکنیک برای ارزیابی روانگرایی خاک و در مهندسی زلزله برای تعیین پریود خاک، ضریب بزرگنمایی ساختگاه و تعیین کاهندگی کاربرد دارد. معمولا سرعت میانگین موج برشی از مدل سرعت موج برشی حاصل از وارون منحنی پاشش، لرزه درون چاهی یا شکست مرزی بدست می‌آید. متاسفانه وارونسازی منحنی پاشش برای تخمین سرعت موج برشی بخش زمان بر فرآیند تحلیل امواج سطحی است. در این مطالعه با ارایه روشی بدون نیاز به وارون منحنی‌های پاشش، نه تنها سرعت میانگین موج برشی (V_sz) بلکه سرعت میانگین موج تراکمی (V_pz) را به طور مستقیم از منحنی‌-های پاشش، تا عمق نفوذ موج سطحی، تخمین میزنیم. برای این منظور نیازمند رابطه‌ای بین طول موج‌های مختلف موج سطحی و عمق‌-های بررسی آنها هستیم. برآورد این رابطه نیاز به مدل سرعت موج برشی (مرجع) در منطقه مورد مطالعه دارد که می‌تواند از داده‌های چاه، پروفیل شکست مرزی یا از وارون منحنی پاشش بدست آید. با توجه به وابستگی مقادیر (V_sz) و حساسیت رابطه برآورد شده به نسبت پوآسون در ادامه ضمن برآورد نسبت پوآسون، پروفیل سرعت میانگین موج تراکمی تا عمق z (V_pz) از پروفیل (V_sz) تخمین زده می‌شود. نتایج اعمال روش روی داده‌های لرزه‌ای واقعی و مصنوعی نشان داد که می توان سرعت میانگین موج برشی و تراکمی را با عدم قطعیت کمتر از 10% در ساختگاه‌‌هایی با تغییرات جانبی خیلی زیاد تخمین زد.

Description: ابرها با پراکنده کردن تابش دریافتی از خورشید نقش زیادی را در جذب انرژی بر روی زمین ایفا می کنند. نشان داده شده است که پستی و بلندی ابرها و در حالت کلی آمار ارتفاع و ضخامت ابرها تاثیری مهم در پراکندگی و جذب تابش خورشید دارند. ما دراین مقاله ابتدا به بررسی رابطه شدت نور مرئی دریافتی با ضخامت ابرهای کومولوس می‌پردازیم. با استفاده از این رابطه و به کارگیری تکنیک‌های مربوط به سطوح زبر، خواص آماری ابرها را مورد مطالعه قرار می‌دهیم. مطالعه ی نمای زبری محلی و سرتاسری (به ترتیب α_l و α_g) نشان می دهد که ابرهای کومولوس ساختار خودمتشابه و فرکتالی دارند. بطور خاص بدست می آوریم α_l=0.67±0.05 و α_g=0.63±0.05 . با بررسی تابع توزیع انحنای موضعی (به‌ازای مقیاس‌های مختلف) و ارتفاع به این نتیجه می رسیم که این توابع توزیع گاوسی نیستند. بطور خاص تابع توزیع ارتفاع از توزیع وایبول پیروی می‌کند. همه ی این مشاهدات نشان می دهند که مساله ی ضخامت ابرهای کومولوس به سطح زبر غیر گاوسی خود متشابه نگاشت می شود.

Description: امروزه یکی از مهمترین عوامل آلاینده‌های محیطی در مناطق خشک و نیمه خشک وجود پدیده‌های ریزگردها است. نخستین گام برای مهار و کاهش اثرات مخرب ریزگردها، مطالعه و شناسایی دقیق ساختار و ویژگی های عنصری ذرات ریزگرد است. هدف از این پژوهش مشخصه‌یابی ساختاری و عنصری ریزگرد‌های ریزشی شهر جهانی یزد از جمله توزیع اندازه ذرات، ریخت‌شناسی و تحلیل عنصری این دسته از ذرات است. بدین منظور از ابزارهای شناسایی ساختاری و عنصری از جمله SEM، EDX، LIBS و XRD بهره برده شده است. مطالعه عنصری نمونه‌ها با روش بینابنگاری فروشکست القایی لیزری (LIBS) نشان می‌دهد که عناصر تشکیل دهنده ریزگرد‌های شهر یزد غالبا شامل عناصر کلسیم، سیلیسیم، آهن، منیزیوم، آلومینیوم، کربن، پتاسیم، سدیم، استرانسیوم، منگنز، تیتانیوم، کبالت، باریم، وانادیوم و سرب هستند. نتایج حاصل از الگو‌های پراش پرتو ایکس (XRD) وجود کانی‌هایی از گروه‌های سیلیکات، کربنات‌ و فسفات و با فراوانی غالب کانی‌های کوارتز و کلسیت را نشان داده است. همچنین در بررسی شکل و اندازه ریزگرد‌ها با استفاده از تصاویر SEM، این نتیجه حاصل شده است که بیشتر ریزگرد‌ها، دارای شکل‌های کشیده، منشوری، کروی، نامنظم و چند‌وجهی با اندازه بین ۱ تا ۳۰ میکرومتر با فراوانی بیشینه اندازه ذرات بین ۲ تا ۷ میکرومتر هستند.

Description: در این مقاله، ایده استفاده از سامانه استنتاج عصبی-فازی سازگار (ANFIS) برای حل مساله توموگرافی وردسپهر و برآورد بخار آب مایل (SWV) ارائه شده است. در این روش (TomoANFIS) مقدار تاخیر نم مایل (SWD) حاصل از مشاهدات جی‌ان‌اس‌اس برای سیگنال‌های قابل رویت در هر ایستگاه با مقدار تأخیر نم مایل حاصل از شبکه ANFIS مقایسه می‌گردد (SWDGPS-SWDANFIS). در مرحله بعد با استفاده از انکسار نم حاصل، مقدار بخار آب مایل (SWV) محاسبه می‌شود. ارزیابی روش ارائه شده در این مقاله با استفاده از مشاهدات 20 ایستگاه GPS در منطقه شمال‌غرب ایران مربوط به سال 2011 و روزهای 300 الی 304 (5 روز)، مشاهدات ایستگاه رادیوسوند تبریز (38.080N, 46.280E) و همچنین مقادیر تاخیر نم سمت‌الراسی (ZWD) حاصل از GPS در 2 ایستگاه آزمون ARDH و MNDB انجام گرفته است. برای بررسی هر چه بیشتر دقت و صحت روش پیشنهادی، نتایج حاصل از این پژوهش با نتایج حاصل از روش توموگرافی عناصر حجمی (TomoVoxel)، یک روش رایج توموگرافی، و همچنین مدل شبکه‌های عصبی مصنوعی (TomoANN) مقایسه شده است. کمینه مقدار خطای نسبی برای سه مدل TomoANFIS، TomoANN و TomoVoxel به ترتیب برابر با 31/8%، 55/8% و 71/8% حاصل شده است. همچنین بیشینه مقدار RMSE برای سه مدل به ترتیب برابر با 9718/0، 0281/1 و 2346/1 میلیمتر بر کیلومتر محاسبه شده است. نتایج حاصل از این مقاله بیانگر قابلیت بسیار بالای مدل TomoANFIS در نشان دادن تغییرات زمانی و مکانی بخار آب مایل است.

Description: ویژگی‌های زمین شناختی و ژئودینامیکی پیچیده منطقه کوهزایی زاگرس محققان بسیاری را در دهه های اخیر متوجه خود ساخته است. با این حال همواره نیاز به مطالعات بیشتر در رابطه با ساختار سنگ‌کره و پوسته در منطقه زاگرس با توجه به پیشینه زمین شناسی این منطقه احساس می شود. لذا در این تحقیق به بررسی ساختار رئولوژیکی سنگ‌کره با استفاده از تابع طیفی ادمیتنس بین بی‌هنجاری های هوای آزاد گرانی و توپوگرافی و نیز روش واهمامیخت بار و در نتیجه به تعیین ضخامت کشسان سنگ‌کره، که پارامتری مهم در تعیین میزان استحکام خمشی سنگ‌کره می باشد، پرداخته خواهد شد. در این پژوهش برای نخستین بار از داده های برداشت زمینی با دقت 5 میلی گال استفاده شده است. از آنجایی که استفاده از داده های زمینی به عنوان ورودی در روش مذکور برای نخستین بار صورت می‌گیرد، ابتدا صحت و دقت روش در بازگردانی پارامتر مجهول با تحلیل مصنوعی مورد بررسی قرار گرفته و بعد از تایید دقت روش، از آن به منظور تعیین ضخامت کشسان در منطقه مذکور استفاده خواهد شد. با بررسی نتایج حاصل در منطقه مورد بررسی، این نتیجه دریافت شد که مقاومت سنگ‌کره در منطقه به بارهای اعمالی، کم و رو به متوسط بوده که این نتیجه با فعالیت های لرزه خیزی و سایر پژوهش های ژئوفیزیکی صورت گرفته در منطقه همخوانی دارد. مقدار متوسط ضخامت کشسان تخمین زده شده برابر با 2±37 کیلومتر محاسبه شده است. بیشترین مقدار ضخامت کشسان برابر با 65 کیلومتر و کمینه مقدار آن در حدود 15 کیلومتر بدست آمده است.

Description: Irregular urban design and use of traditional resources to provide energy have a major impact on people's lives and climate in the future. The aim of this paper is to determine the best place to design a sustainable city, based on the Siemens Index for Green Cities and Comfort Factor. Four sites were selected in Iraq based on the geographical location and weather variables for each site, as the sites include Um Qasr, Baghdad, Anah and Sulaymaniyah. Weights and percentages were distributed on the categories of the Siemens index, which are renewable energy, water, air quality, and comfort factor. With regard to the renewable energy category represented by solar and wind energy, the best evaluation of the energy category was found at Um Qasr by 60.88%. As for the evaluation of the water resources category, it was found that the Anah site possesses the highest percentage of available water quantities in the study sites by 85%. As for the air quality category represented by the percentage of pollutants for each site, it was found that Sulaymaniyah site has the lowest percentage of pollutants in the study sites by 24.86%. Finally, the comfort factor category represented by the Temperature Humidity Index and Wind Chill Factor shows Sulaymaniyah's location with the highest percentage of the comfort factor value at 94%. After distributing the weights and percentages and collecting them for each site, the results showed that it was the best site for designing a sustainable city in Iraq, by 72%.

Description: شبیه‌سازی درست ساختار لایه مرزی جوّ به‌ویژه در شرایط پایدار از موضوعات چالش‌انگیز در مدل‌‌های عملیاتی جوّی است. آزمایش‌های مقایسه متقابل مدل‌ها همچنان اختلاف‌های شایان توجهی را در پیش‌بینی متغیرهای لایه مرزی جوّ در مدل‌های عملیاتی و تحقیقاتی نشان می‌دهند. در این مطالعه، یک طرح‌واره لایه مرزی مرتبه ۵/۱ برای ارزیابی عملکرد پیوند آن با هسته دینامیکی مدل جهانی دانشگاه تهران (UTGAM) با کاربست نسخه تک‌ستونی مدل یادشده و استفاده از آزمایش‌های استاندارد مقایسه متقابل GABLS1 بررسی شده است. همچنین، عملکرد مختصات قائم سیگما-تتا و سیگما-پی در دو حالت با تفکیک‌پذیری قائم مختلف ۱۴ و ۳۳ تراز تا زیر ارتفاع ۳ کیلومتر ارزیابی شد. در مجموع اختلافی جزئی بین مختصات سیگما-تتا و سیگما-پی در حالت‌های تفکیک‌ پایین با هم و همچنین حالت‌های تفکیک بالا با هم مشاهده شد که این اختلاف در تفکیک‌پذیری پایین بیشتر نمایان است. در هر دو مجموعه از آزمایش‌‌ها، بهبود نتایج شبیه‌سازی‌ها با افزایش تفکیک‌پذیری هویدا است. علاوه‌بر اینها به‌نظر می‌رسد که نزدیک‌تر کردن موقعیت قرارگیری پایین‌ترین تراز صحیح از سطح در حالت‌ با تفکیک‌پذیری بالا بر بهبود نتایج در این حالت موثر بوده است. مقایسه نیم‌رُخ قائم باد با سایر مدل‌های عملیاتی شرکت‌کننده در آزمایش GABLS1 عملکرد بهتر طرح‌واره لایه‌مرزی استفاده‌شده در این پژوهش را نشان می‌دهد اما برای نیم‌رُخ قائم دمای پتانسیلی در ارتفاعات پایین، اُریبی محسوس منفی شبیه‌سازی شده است. برطبق نتایج، طرح‌واره لایه مرزی استفاده‌شده همچون سایر مدل‌های عملیاتی پیش‌بینی وضع هوا، برای شرایط پایدار پخش تکانه و گرما را بیش‌برآورد می‌کند.

Description: با توجه به پیشرفت‌هایی که در زمینه سیستم‌های ماهواره‌ای ناوبری جهانی ایجاد شده است، امکان ارسال فرکانس‌های مختلف از طرف ماهواره‌ها فراهم شده است. در این تحقیق هدف ارزیابی ترکیب‌های مختلف عاری از یونسفر برای فرکانس‌های دو سیستم ماهواره‌ای ناوبری Galileo و BeiDou و در نهایت بررسی تاثیر این ترکیب‌ها در کیفیت تعیین موقعیت مطلق دقیق(PPP) می‌باشد. برای این منظور ابتدا به ارزیابی ترکیب‌های مختلف فرکانس‌های ماهواره‌های Galileo شامل ، ، ، و ماهواره‌های BeiDou شامل ، ، پرداخته شد. بر این اساس ترکیب و به عنوان بهترین ترکیب برای استفاده در روش PPP انتخاب شدند. در بین دیگر فرکانس‌ها دو ترکیب و B1/B3 از دقت نزدیک به و برخوردار بودند. سپس با در نظر گرفتن دو معیار برتری، تعیین موقعیت PPP با ترکیب مشاهدات دو سیستم GPS/Galileo و GPS/BeiDou و استفاده از دو ترکیب انتخاب شده انجام گرفت. کاهش زمان همگرایی و افزایش دقت سه بعدی مولفه‌های مختصاتی نسبت به حالت GPS نتیجه شد. در هنگام ترکیب دو سیستم، استفاده از مشاهدات Galileo نسبت به BeiDou از کیفیت مطلوب‌تری برخوردار بوده است. در نهایت مقایسه نتایج تعیین موقعیت PPP در حالت ترکیب سه سیستم GPS/Galileo/BeiDou انجام گرفت. که نسبت به حالت تک سیستم GPS و همچنین ترکیب دو سیستم GPS/Galileo و GPS/BeiDou از کیفیت بالاتری برخوردار بوده است. بنابراین می‌توان دید که انتخاب سیگنال‌های مناسب در تعیین موقعیت PPP و ترکیب مشاهدات مختلف با GPS می‌تواند نیاز‌های کاربر از نظر دقت و زمان همگرایی مرتفع سازد.

Description: تغییرات سریع در خواص فیزیکی، سرعت و توپوگرافی لایه نزدیک به سطح، باعث ایجاد استاتیک‌های طول‌موج کوتاه و بروز بی‌نظمی‌هایی در هذلولی‌های زمان رسیدهای دریافت شده از افق‌های بازتاب زیرسطحی می‌گردد؛ این امر بر دیگر مراحل پردازش و همچنین بر کیفیت تفسیر نهایی تأثیر می‌گذارد. در این مقاله روش جدیدی برای تصحیح استاتیک باقیمانده پیشنهادشده است.استاتیک‌های باقیمانده درواقع نوفه‌های فرکانس بالا هستند؛ و باید به‌گونه‌ای حذف شوند که کمترین آسیب به داده اصلی برسد؛ برای این منظور بهترین راه استفاده از حوزه‌های تبدیل است.استفاده از تبدیل موجک با فاکتور کیفیت تنظیم‌پذیر، یک روش جدید و مورداطمینان برای حل مشکلات پردازشی است. با استفاده از این تبدیل فرکانس‌های بالا از داده‌های فرکانس پایین جدا می‌شوند و می‌توان با اعمال فیلتر پایین گذر این فرکانس‌ها را حذف کرد. با این کار میزان جابجایی زمانی برای تصحیح استاتیک باقیمانده که باید بر روی کل رد لرزه‌ها اعمال شود به دست خواهد آمد. موفقیت این روش بر روی داده مصنوعی و واقعی نشان داده خواهد شد.

Description: In August 2019, southern Vietnam suffered its worst flooding to date, which was also associated with record-breaking extreme rainfall. This study seeks to explain how this extreme rainfall event can be distinguished from normal rainfall events. The bandpass filter applied to the observed rainfall shows that there were significant intensifications of 3–10-day variation and 11–60-day oscillations during the event. While the latter is characterized by the intensification of westerly flows from the Bay of Bengal to southern Vietnam, the former is related to more complex movements of a series of synoptic-scale disturbances over the western North Pacific. The notion of multiple-scale interactions inducing the extreme rainfall event is supported by diagnosing the anomalous columnwise moisture divergence over the southern plain region of Vietnam. It is demonstrated that the anomalous convergences associated with the long-term mean moisture and the synoptic-scale moisture transported by the long-term mean flow are the most important factors for formation of the extreme rainfall event.

Description: حساسیت‌سنجی مدل‌های عددی در پیش‌بینی ویژگی‌های پدیدۀ چرخند حارّه‌ای امری مهم است. در این پژوهش عملکرد 5 طرحوارۀ پارامترسازی همرفت کومه‌ای شامل BMJ، KF، SAS، SASAS و TiedTKE با اجرای مدل HWRF برای شبیه‌سازی چرخند حارّه‌ای گونو بررسی شد. نتایج نشان داد که هیچ یک از طرحواره‌ها انتهای مسیر چرخند را درست پیش‌بینی نکرده و در شرایط شدّت بیش از دستۀ 3، روند تغییر فشار سطحی و روند باد بیشینه هم درست پیش‌بینی نشد. البته، در شدت‌های کمتر طرحوارۀ SAS دقیق‌ترین نتیجه را تولید کرد. مشابهت قابل قبولی میان الگوهای شبیه‌سازی شده و تحلیلی برای نیمرخ‌های قائم دمای پتانسیلی و سرعت افقی مشاهده شد. شدّت جریان‌های نزولی و صعودی شبیه‌سازی شده بیش از مقادیر تحلیلی و نزدیک‌تر به مرکز چرخند بودند. طرحواره‌های SAS و SASAS نیز به ترتیب با کمترین خطا جریان‌های نزولی و صعودی را تولید کردند. الگوی واگرایی تراز زبرین توسط میدان‌های تحلیلی و شبیه‌سازی شده رؤیت شد، اما همگرایی تراز زیرین در هیچکدام دیده نشد. بیشینه مقدار انرژی پتانسیل دسترس‌پذیر همرفتی شبیه‌سازی شده نسبت به تحلیلی در فاصلۀ دورتری از سواحل عمّان پیش‌بینی شد. تنها طرحوارۀ SASAS توانست شکل‌گیری شدیدترین هستۀ تاوایی پتانسیلی در نزدیکی سطح را شبیه‌سازی کند. بیشینه مقدار بارش تجمعی پیش‌بینی شدۀ تمام طرحواره‌ها یکسان و نصف مقدار مشاهداتی بود. چینش افقی باد شبیه‌سازی شده توسط هر 5 طرحوارۀ کم‌تر از مقادیر تحلیلی بود. در ایستگاه چابهار، طرحواره‌های KF، TiedTKE و SASAS به ترتیب در پیش‌بینی مقادیر سطحی سرعت باد، فشار تراز دریا و دما دقیق‌ترین نتیجه را تولید کرد.

Description: چکیدهانتشار آلودگی در منابع آب‌های‌ سطحی و زیرزمینی یکی از مهم‌ترین مشکلات زیست‌محیطی در دنیای امروز است. در این راستا حل-های تحلیلی نقش مهمی در درک بهتر مساله انتقال آلودگی، تخمین پارامترهای فرآیند انتقال آلاینده و صحت‌سنجی حل‌های عددی ایفا می‌کنند. در این تحقیق حل تحلیلی معادله انتقال آلودگی در حالت دو بعدی به ازای شرط اولیه کلی و نیز به ازای فعالیت منابع آلاینده نقطه‌ای با الگوهای زمانی دلخواه در دامنه محدود در رودخانه با استفاده از تکنیک تبدیل انتگرالی تعمیم یافته به دست آمده است. به منظور ارزیابی عملکرد حل تحلیلی استخراج شده، نتایج حاصله از حل تحلیلی پیشنهادی با حل تحلیلی با استفاده از روش تابع گرین در قالب دو مثال فرضی مجزا مقایسه شد. در مثال فرضی اول، شرط اولیه به صورت تخلیه ناگهانی جرم ماده خشک در یک نقطه معین و عبارت منبع به صورت یک سورس نقطه‌ای فعال‌ با الگوی زمانی به صورت یک تابع نمایی در نظر گرفته شد. در مثال دوم، شرط اولیه مشابه با مثال اول و عبارت منبع به صورت دو سورس آلاینده نقطه‌ای فعال با الگوهای زمانی نامنظم لحاظ شد. کانتورهای غلظت حاصله در هر دو مثال، انطباق حل تحلیلی پیشنهادی با حل تحلیلی با استفاده از روش تابع گرین را نشان داده و عملکرد مطلوب حل تحلیلی پیشنهادی را گزارش می‌دهد. حل تحلیلی پیشنهادی قابلیت اتخاذ شرط اولیه دلخواه و نیز منابع آلاینده متعدد با الگوهای زمانی دلخواه را دارا بوده و می‌تواند به عنوان یک راه‌حل مبنا در صحت‌سنجی حل‌های عددی مورد استفاده قرار گیرد.

Description: The Anticlines are one of the main hydrocarbon traps on land or at sea. This structure is considered as the target of the many projects of gravity exploration all over the world. artificial neural networks (ANNs) are used in order to solve prediction, estimation, and optimization problems. In this paper, the Feed-forward neural network (FNN) is applied for modeling the anticlinal structure using gravity anomaly profile and the back propagation algorithm is used for artificial neural network training. Moreover, the scalene triangle model is employed to describe the geometry of anticlinal structure in analyzing gravity anomalies. In terms of neural network training, eight features among the synthetic gravity field variations curves along 22500 profiles are defined. These gravity profiles are computed based on different values of the scalene triangle parameters consisting of the top depth, bottom depth, limb angles and density contrast. The defined neural network has 3 layers, 8 neurons (the number of features) in the input layer, 30 neurons in the hidden layer and 6 neurons (the number of scalene triangle parameters) in the output layer. In order to evaluate the performance of the trained neural network, the specified features related to a synthetic model, with and without random noise, are applied as the input data to traine neural network. The parameters estimation error by FNN is negligible. The proposed method is illustrated with a real gravity data set from Korand region, Iran. The inferred anticlinal structures are compared with the interpreted map of the seismic data.

Description: با توجه به وضعیت اقلیمی خشک و نیمه خشک ایران و کاهش متوسط بارش‌ها به خصوص در سال‌های اخیر، استفاده از روش‌های نوینی همچون بارورسازی ابرها به منظور دستیابی به منابع آب بیشتر مورد توجه قرار گرفته و با این هدف، بارورسازی ابرها از سال 1377 در کشور عملیاتی شده است. هدف از این تحقیق، ارزیابی آماری پروژه‌های بارورسازی ابرها در سال آبی 93-94 (ماه‏های ژانویه، فوریه و مارس سال 2015 میلادی) در مناطقی از فلات مرکزی ایران شامل استان‏های یزد، کرمان، فارس، اصفهان و برخی از مناطق مجاور با بهره‌گیری از رگرسیون چندگانه گام به گام است. در این تحقیق از دو رویکرد آماری استفاده شد. در رویکرد اول، بارش در ایستگاه‏های واقع در منطقه‏ی تحت تأثیر عملیات بارورسازی، براساس بارش در ایستگاه‏های خارج از این منطقه با استفاده از این رگرسیون خطی برآورد شده و سپس با در نظر گرفتن بازه اطمینان 90%، اثرگذاری عملیات بارورسازی در هر ایستگاه تعیین شده است. در رویکرد دوم، حجم بارش در استان‏های تحت تأثیر عملیات بارورسازی براساس بارش در ایستگاه‏های خارج از محدوده تحت تأثیر بارورسازی با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه گام به گام برآورد شده و سپس با در نظر گرفتن بازه اطمینان 90%، اثرگذاری عملیات بارورسازی بر روی حجم بارش هر استان بررسی شده است. نتایج هر دو روش حاکی از تأثیرگذاری معنی‌دار عملیات بارورسازی در این سال در این مناطق بوده است. به گونه‏ای که حجم بارش در ماه فوریه در تمام استان‏های واقع در منطقه هدف عملیات بارورسازی از 15 تا 80 درصد افزایش داشته است.

Description: شناسایی و استخراج پیچک‌ها یکی از جنبه‌های مهم اقیانوس‌شناسی فیزیکی است و الگوریتم‌های اتوماتیک شناسایی پیچک‌ها از اساسی‌ترین ابزارها برای آشکارش و تحلیل پیچک‌ها هستند. از نظر ابعاد و مدت‌دوام، پیچک‌ها به دو نوع میان‌مقیاس و زیرمیان-مقیاس تقسیم می‌شوند که پیچک‌های زیرمیان‌مقیاس دارای مقیاس طولی 100 متر تا 10 کیلومتر و مقیاس زمانی 1 تا 10 روز هستند. در این مطالعه از الگوریتم هندسه برداری برای شناسایی اتوماتیک پیچک‌ها در خلیج‌فارس استفاده شده است که این الگوریتم بر مبنای چرخش بردار سرعت جریان عمل می‌کند. داده‌های اصلی استفاده‌شده برای آشکارش پیچک‌ها خروجی‌های مدل عددی شامل مؤلفه‌های سرعت هستند. این خروجی‌ها حاصل مدل‌سازی عددی با درنظرگرفتن نیروهای گرما-شوری و تنش باد هستند که پس از پایداری و صحت‌سنجی مدل عددی جهت استخراج پیچک‌ها به‌عنوان ورودی الگوریتم در نظر گرفته شده-اند. در مجموع 4308 پیچک چرخندی و 2860 پیچک واچرخندی در لایه‌ی سطحی و 617 پیچک چرخندی و 329 پیچک واچرخندی در پایین‌ترین لایه یعنی عمق 50 متری به ازای داده‌های روزانه طی یک سال خروجی مدل شناسایی شد. تعداد پیچک-ها در فصل زمستان بیشترین و در فصل تابستان کمترین است و میانگین شعاعی پیچک‌های واچرخندی در فصل زمستان و چرخندی در فصل تابستان بیشینه است. بیشترین شعاع پیچک‌ها در بازه بین 5-10 کیلومتر و مدت دوام بیشتر آن‌ها نیز بین 3-6 روز است. همچنین هرچه طول عمر پیچک‌ها و شعاع آن‌ها بیشتر باشد، می‌توانند در عمق بیشتری نفوذ کنند.

Description: In the present study, the meteorological conditions of the plane crash on the Tehran-Urmia route on 01/19/2011 were investigated. The ultimate goal of this study is to detect icing threatening pixels in aircraft. To achieve this goal, using the products of Meteosat satellite, the physical properties of the cloud in the northwest were evaluated. First, cloud products was received in Netcdf4 format in 15 minutes. Then, a regular network of geographical coordinates with a spatial resolution of 101*165 was prepared. After the data networking process, cloud characteristics (cloud cover, cloud type, cloud phase, cloud optical depth and cloud temperature) were extracted for the study day in a period of 15 minutes. Finally, by combining cloud characteristics (temperature cloud less than 273 and cloud liquid phase and optical depth less than one) through FIT algorithm, icing mask was modeled for the study area. Examination of cloud characteristics maps shows that cloud temperature and cloud phase (liquid state) have played the most important role in creating icing conditions. According to the Aviation Authorities, there are icing pixels on the flight path and at the crash location. Examination of synoptic maps also showed that unstable weather conditions with severe convection at the time of the accident in the study area. Finally, under such conditions and with access to moisture sources in the upper layers of the atmosphere and the strengthening of super-cold water vapor, it has provided icing conditions.

Description: در این مقاله از ترکیب روش تجزیه به مولفه‌های اصلی (PCA) و همچنین سیستم استنتاج فازی (FIS) جهت مدل‌سازی سری زمانی تغییرات محتوای الکترون کلی (TEC) یونوسفر در منطقه ایران استفاده شده است. مشاهدات مربوط به ایستگاه GPS تهران که یکی از ایستگاه‌های شبکه جهانی IGS است برای سال‌ 2016 مورد استفاده قرار گرفته است. از شاخص‌های آماری dVTEC=|VTECGPS-VTECmodel|، ضریب همبستگی و همچنین جذر خطای مربعی میانگین (RMSE) جهت ارزیابی روش جدید استفاده شده است. ارزیابی‌های آماری صورت گرفته در مورد شاخص dVTEC نشان می‌دهد که برای مدل ترکیبی PCA-FIS، این شاخص نسبت به حالت مدل FIS بدون PCA، مدل تجربی NeQuick و همچنین خروجی‌های شبکه جهانی IGS (GIM-TEC) مقدار عددی کمتری را دارد. ضریب همبستگی مرحله آزمون برای مدل‌های PCA-FIS، GIM و NeQuick به ترتیب برابر با 890/0، 704/0 و 697/0 بدست آمده است. همچنین مقدار RMSE مرحله آزمون برایمدل‌های PCA-FIS، GIM و NeQuick به ترتیب برابر با 88/1، 11/6 و 97/6 TECU حاصل شده است. با استفاده از ترکیب PCA و شبکه فازی سرعت همگرایی به جواب بهینه از 205 ثانیه به 159 ثانیه کاهش یافته است. آنالیز مولفه‌های x، y و z در تعیین موقعیت نقطه‌ای دقیق (PPP) نیز حاکی از بهبود 5 الی 10 میلیمتر نسبت به مدل GIM و مدل تجربی NeQuick می‌باشد. نتایج حاصل از این مقاله نشان می‌دهد که روش PCA-FIS یک روش با دقت، صحت و سرعت بالا جهت مدل‌سازی سری زمانی تغییرات TEC در منطقه ایران است.

Description: ناپیوستگی موهو به مرز بین پوسته و گوشته بالایی اطلاق می‌شود که تفاوت بین دو محیط را با تغییرات در سرعت لرزه ای، چگالی، ساختار شیمیایی و مواد تشکیل دهنده آشکار می‌سازد و تخمین عمق و بررسی تغییرات جانبی آن یکی از اهداف مهم مطالعات ژئوفیزیکی است. هدف از مطالعه حاضر، تخمین عمق و توپوگرافی ناپیوستگی موهو در محدوده جنوب غربی دریای بالتیک است که در دهه‌ها اخیر به دلیل دارا بودن ساختار زمین‌شناسی پیچیده ناشی از فرایندهای زمین‌ساختی مختلف، یکی از مناطق بسیار جذاب برای پژوهشگران علوم زمین بوده است. در این مطالعه تلاش شده تا با ادغام نتایج حاصل از مطالعات پیشین، داده‌های اندازه‌گیری شده جدید در منطقه و همچنین مدل‌های منطقه‌ای با تفکیک پذیری محدود به همراه مدلسازی پیشروی تعاملی داده‌های گرانی، مدل سه بعدی و یکپارچه‌ای از ساختارهای پوسته و گوشته‌ بالایی تهیه گردیده و توپوگرافی موهو در مرز بین پوسته پایینی و گوشته بالایی مدلسازی شود. این مدل شامل لایه‌های رسوبی، پوسته بالایی، پوسته پایینی و قسمتی از گوشته لیتوسفری است که اطلاعاتی نظیر ضخامت پوسته، توپوگرافی موهو و گسترش لایه پر‌سرعت پوسته پایینی در منطقه را شامل می‌شود. داده‌های مورد استفاده ترکیبی از داده‌های گرانی دریایی، زمینی و مدل EGM2008 است. نتایج به دست آمده حاکی از وجود پوسته کریستالین نسبتاً ضخیمی در منطقه است. عمق موهو در این منطقه بین 26 تا 42 کیلومتر متغیر است و گذار از پوسته پالئوزوئیک حوزه اروپای مرکزی به پوسته پرکامبرین کراتون شرق اروپا و سپربالتیک در محدوده زون تورنکوئیست رخ می‌دهد.