ALBERT

Notes: Samenvatting De volgende vier typen van toepassingsmogelijkheden zijn behandeld. 1. Van een geconstateerde correlatie tussen twee grootheden wordt gebruik gemaakt om door bepaling van de ene grootheid de andere min of meer bij benadering te kennen, b.v. het vervangen van de bepaling van de voedingswaarde door drogestof-bepalingen. Indien echter het eiwit belangrijker is dan de suiker of de laaggehaltige bieten relatief meer eiwit bevatten, maakt men een systematische fout. Dit is ook het geval, indien de laaggehaltige bieten beter verteerbaar zijn. Het verband fabriekswaarde-suikergehalte behoort ook tot deze groep. Sommige fabrieken zijn er echter toe overgegaan niet meer een bedrag uit te betalen, dat rechtevenredig is aan het gehalte, doch de hoger gehaltige beter, de laaggehaltige lager te waarderen. Selecteert men voor dit geval op suikeropbrengst dan maakt men een systematische fout. 2. Door berekening van correlatiecoefficienten tracht men een idee te krijgen over de band die tussen bepaalde grootheden bestaat om hiermede rekening te kunnen houden bij de selectie, b.v. de correlaties suikergehalte-wortelgewicht-suikeropbrengst. Er bestaat een negatieve correlatie tussen suikergehalte en wortelgewicht, een zeer sterke en positieve tussen wortelgewicht en suikeropbrengst en geen correlatie tussen suikergehalte en suikeropbrengst. Het zal dus moeilijk zijn in ons gewone diploide materiaal door suikergehalte-verhoging thans nog de suikeropbrengst te verhogen. Er bestaat een positieve correlatie tussen loofontwikkeling en schieterneiging, zodat bij de veredeling hiermede rekening gehouden kan worden. Op de oorspronkelijk vastgestelde positieve correlatie tussen laatrijpheid en loofrijkdom zijn thans uitzonderingen bekend. 3. Van een geconstateerde correlatie tussen een landbouwkundig belangrijke en een landbouwkundig onbelangrijke grootheid kan gebruik gemaakt worden door de selectie uit te breiden met selectie op de overigens landbouwkundig onbelangrijke grootheden in de hoop hierdoor invloed uit te oefenen op de landbouwkundig belangrijke. P. J. H. van Ginneken heeft hierover een diepgaand onderzoek verricht. Op het suikergehalte in een populatie kan invloed worden uitgeoefend door aandacht te besteden aan de K-getallen van loof en wortel, daar deze een sterkere invloed hebben op het suikergehalte dan op het wortelgewicht. 4. Correlatieberekeningen kunnen ons een inzicht geven in de mate van erfelijkheid van bepaalde factoren en in het effect van selectiemmatregelen. Aangezien bij bieten vaak alleen de moeder bekend is en er vele vaders zijn, moet men niet te hoge verwachtingen hebben van de corielatie voor een bepaalde eigenschap bij moeder en nakomelingschap. Anderzijds moet men niet te snel concluderen, dat individuele selectie in een bepaald ras geen zin meer heeft. Het beeld van generatie tot generatie kan vertroebeld worden door het toenemen van inteeltdegeneratie.

Notes: Samenvatting Uit het door Prof. Ir. A. G. Dumon geleverde nieuwe kwekerszaad, uit het eigen materiaal der instandhouding en uit een goed perceel Alba tarwe werden in totaal 6000 aren gekozen. Het zaad hiervan werd op korrel gelegd. Van deze lijnen werden na opbrengstbepaling 480 (die een zeer goede indruk maakten) afzonderlijk gehouden, terwijl de rest der lijnen, voor zover beantwoordend aan de selectie-maatstaven, na menging het kwekerszaad leverde. Uit elk der 480 lijnen werden tevens 10 planten gekozen en afzonderlijk uitgezaaid. De 480 2e-jaars lijnen werden beoordeeld en leverden na verwijdering van op onzuiverheid afgekeurde nummers het kwekerszaad. Van de 10 afzonderlijke planten per nummer werden er gemiddeld 4 à 6 gekozen om van deze plantselecties de nakomelingschappen te beoordelen. Deze veldjes der sub-lijnen (4 rijen à 33 planten) werden beschouwd als herhalingen van de moederlijn. Na selectie werden er ongeveer 200 geoogst en daarvan de 72 meest opbrengende, voor zover raszuiver, tot kwekerszaad gemengd. Van elk der 72 lijnen werden 30 planten afzonderlijk geoogst om weer uitgangsmateriaal te verkrijgen voor de voortzetting van de instandhouding. Bij de instandhouding van de Alba wintertarwe werd vastgesteld, dat het mogelijk was de opbrengst van dit ras te verhogen met 2% (verschil opbrengst lijn 8 en het gemiddelde van andere lijnen; 105−103=2%). De eerste opbrengstproef werd genomen met 2e-jaars lijnen. Gewoonlijk zijn de zaadopbrengsten veel te klein in dit stadium. Het was mogelijk de opbrengstverschillen vast te stellen door gebruik te maken van zaaiplanken, waarbij met een zeer kleine zaaizaadhoeveelheid (30 kg/ha) van elk nummer een veldje van 2 m2 werd gezaaid. De tweede methode, de kachelpijp-methode, wordt nu voor hetzelfde doel gebruikt. De resultaten geven een goede correlatie met die van normaal gezaaide veldjes van dezelfde lijnen (zie Hendriksen en Wieten, 3). De zaaizaadhoeveelheid is bij deze methode groter, doch de veldjes zijn kleiner, zodat eveneens slechts geringe hoeveelheden zaaizaad nodig zijn.

Notes: Abstract In crossing diploid male-sterile beets (18 chromosomes) with a tetraploid pollinator (36 chromosomes) it was established that of 532 individuals from this cross 8.4% were diploid, 83.9% triploid and 7.7% tetraploid. The most reasonable explanation was that the diploid male-sterile plants had given a number of unreduced egg cells. This could be put to a test by crossing diploid male-sterile plants with normal diploids. The average number of triploids found by chromosome counts was 2.4%; in a normal diploid no triploids were found. The type of cytoplasm associated with the male-sterility may lead to abnormal egg cells. Trirave (Triplex) with 84% of triploids, represents an enormous advance over normal polyploid types, which very commonly have no more than 40 per cent triploids and very rarely have more than 50 per cent.